1 Additive Manufactering D E ON E I ND I G E MOG E L I J KH E D E N VAN P RODU C E R E N ME T 3 D P R I N T- T E C HNO L OG I E 3D printen wordt ook wel Additive Manufacturing genoemd. Het is, naast Robotica en Artificial Intelligence, een belangrijke, nieuwe productietechnologie die de overgang naar een duurzame en geavanceerde maakindustrie mogelijk maakt. De Brainport regio is wereldwijd een van de koplopers binnen deze zogenaamde Industry 4.0. Er is een enorme clustering van kennis op het gebied van 3D printen, waarin zo’n 70 Brabantse bedrijven actief zijn. Het principe van 3D printen Wie bij het woord ‘printen’ nog automatisch denkt aan het printertje thuis of de grote print- en kopieermachine op kantoor, heeft nog een tweedimensionale associatie met het woord. Bij zo’n soort printer wordt een laagje inkt toegevoegd aan papier, waardoor wij het kunnen lezen. Bij 3D printen worden, vanuit een digitaal 3D bestand, meerdere lagen, soms in verschillende materialen, in verschillende vormen toegevoegd en opgebouwd, waardoor er een prototype, een half fabricaat of een eindproduct ontstaat. 3D printen is aan een grote opmars bezig in de maakindustrie. Deze nieuwe, duurzame vorm van produceren is op veel gebieden toepasbaar. Van machineonderdelen tot medicijnen, van voedsel tot huizen, van medische implantaten tot lampenkampen: de mogelijkheden van 3D printen zijn grenzeloos. Grenzeloze mogelijkheden “3D printen kent veel voordelen ten opzichte van de conventionele productietechnologieën, zoals verspanen”, legt Ruben Fokkema, programmamanager Additive Manufacturing bij Brainport Development, uit. “Ten eerste heb je een veel grotere vrijheid bij het ontwerpen. Waar je bij verspanen materiaal weg gaat halen om tot een gewenste vorm te komen, bouw je bij 3D printen de gewenste vorm vanaf nul op. Je loopt daar dus nooit tegen een situatie aan waarbij je lastig of helemaal niet in bepaalde hoekjes van het materiaal kunt komen, om iets weg te halen. Met 3D printen kun je de meest complexe vormen laagje voor laagje opbouwen. Doordat 3D printen een productietechniek is die uitgaat van een digitaal bestand, kun je zo’n digitaal ontwerp grenzeloos optimaliseren. Je kunt dingen maken die met conventionele technologie onmogelijk zijn. Die vrijheid bij het ontwerpen én de optimalisatie van zo’n digitaal ontwerp zijn twee belangrijke aspecten van 3D printen.” Duurzaam produceren Door het optimaal gebruik van de materialen (alleen dat wat je echt nodig hebt) is er geen restafval, waardoor 3D printen een zeer duurzame manier van produceren is. Ook zijn 3D geprinte producten vaak lichter dan hun conventioneel geproduceerde voorgangers. Ruben: “Vanuit die geheel andere wijze van slim ontwerpen, kun je bij 3D printen bijvoorbeeld bepaalde functies of onderdelen van een product, die voorheen los van elkaar bestonden, integreren in een totale assemblage. Hierdoor wordt het eindresultaat vaak lichter, wat weer voordelen oplevert bij het vervoer. Ook kun je, door de grenzeloze mogelijkheden tijdens het ontwerpen, al vroegtijdig rekening houden met het toekomstige hergebruik van materialen.” Kleine hoeveelheden maatwerk 3D printen wordt nu al bij zo’n 16% van de bedrijven in de maakindustrie toegepast. “3D printen is echt een geaccepteerde productietechnologie aan het worden”, vertelt Ruben. “Het stelt fabrikanten in staat heel snel een prototype te bouwen, waardoor ze daarna ook weer sneller een product op de markt kunnen brengen. Dit gebeurt met name in markten waar het eindproduct relatief duur en complex is en waarbij het om gepersonaliseerd maatwerk gaat. Bijvoorbeeld in de medische industrie voor het maken van tandheelkundige implantaten of protheses.” Racewagens en lampenkappen Ruben noemt nog enkele voorbeelden: “Ook in de Formule 1 racewagens, waar men heel sterk met elkaar concurreert en één slimme aanpassing aan de auto voordeel kan opleveren, wordt veel 3D printtechnologie toegepast. Zo zitten er in de raceauto’s van het Sauber F1 team al 130 verschillende 3D geprinte onderdelen.” Fabrikant Signify gebruikt 3D printen voor het fabriceren van gepersonaliseerde lampenkappen en armaturen, waardoor ze hun carbon footprint met 47% wisten te reduceren. “Dat is niet alleen goed voor het milieu, maar biedt ook de klanten van deze fabrikant, zoals grote supermarkt- of winkelketens, een enorme meerwaarde.” 36
RkJQdWJsaXNoZXIy ODM1NjU=